Անծանոթը

Փողոցին մեջ կերթար, կարծես կը սահեր,
Հուշիկ քայլով, դանդաղ, գրեթե շփացող,
Դեմքը կազե լաչակի մեջ կը պահեր,
Պատմուճան մը ուներ հովեն ծըփացող:

Աղվո՞ր, տգե՞ղ, ինչ փույթ. բավեց որ մտքես
Մարմին մը տամ ես ուզածիս պես իրեն,
Վրդովիչ հով, պչրանք մը լուռ, վերջապես
Ամեն բաներն որոնց համար կը սիրեն:

Ու տարիներ սրտիս խորքը ջանացի
Պահել զինքը մասունքի պես, և մե՛կուն
Չըսի անոր հրապույրները կանացի
Որ գիշերներս ըրին խռոված և անքուն:

Ի՞նչպես եղավ, ո՛վ երազի ծնունդ կին,
Որ ըստուգիվ մարմին առած, խրոխտ ու վես,
Դեռ անցյալ օր թատրոնի մը հոծ մուտքին`
Չճանչցողի մը պես ամցար իմ քովես:

1900

Եկուր

Երբոր օր մը զգաս պետքը,
Զըզված՝ շուրջիդ կյանքեն շինծու,
Երջանկության փախչող հետքը
Անցյալին մեջ փնտրելու:

Որովհետև, ո՜վ դառնություն,
Ասկից վերջը աչքիդ՝ ծարիր
Պետք է դնես և անարյուն
Շրթունքներուդ՝ քիչ մը կարմիր:

Քալած ատենդ երբոր ճամբան,
Նայվածքդ ամենքը չը թովե,
Եվ զարմացած՝ չը փըսփըսան.
«Այս աղվոր կինն արդյոք ո՞վ է»:

Երբոր ներկան՝ ցուրտ ու ցամաք
Դառնա քեզի կամաց կամաց,
Կսկիծներով լեցվի համակ
Ապագադ ալ՝ մըռայլամած,

Եվ ուրանա իսկ քեզ, ո՜վ իմ,
Կյա´նքըս, աշխարհը համորեն,
Ես անցյալն եմ հավատարիմ,
Իմ գիրկիս մեջ եկո´ւր նորեն:

1908

Զատկի առթիվ

Անկյուն մ'ունիմ սրտիս մեջ ուր՝
Կառանձնանամ ամեն ատեն,
Վերհիշումներ երբոր տըխուր
Երկրեն զիս պահ մը կանջատեն։

Հոն` կը կենամ ես ծնադիր
Ինչպես առաջքը խորանին,
Եվ ուր միայն կը ծաղկի իր
Կես սուգին մեջ եղրևանին։

Հոդ շարված են իրարու մոտ
Մութ փոսերը իմ իղձերուս,
Հիշատակներ` հիմա աղոտ,
Անուններ` զոր չըսեր լեզուս։

Խոլ տենչանքներ, թռիչք անհուն
Զոր ձեռքովըս տվի հողին,
Մեռելներ` զոր ուրիշներուն
Պես հարության հույսը չունին։

1902

Լուսանալու դեմ

Լուսանալու դեմ գիշեր մըն է լուռ ու տխուր.
Մութ մը վճիտ, լեցուն լույսե բիծերով,
Գիշեր հստակ, համեստ իղձի մը պես, ուր
Կը գծագրվի աշխարհ` տարտամ գիծերով։

Այս մութը չէ այրիին քողն, այլ աղվոր
Երևնալու համար հնարված թելը նուրբ.
Ընդնշմարել միայն տըվող շղարշը` որ
Կը ցուցընե դեմքերն ամեն գողտր ու սուրբ։

Ես ավելի կը սիրեմ մութն այս պայծառ
Անգաղտնապահ ցորեկներու լույսերեն.
Ինչպես կնոջ համակրությունն անբարբառ
Բացե ի բաց խոստովանած իր սերեն։

1899

Համկերպություն

Դուն լայն ճամփեդ գընա, ա՛ղվոր,
Ես կերթամ մութ արահետես,
Երջանիկ այն համոզմամբ, որ
Սրտով գոնե ինծի հետ ես:

Ու անխռով կայքես նըսեմ
Աչքըս հառած շավղիդ, ո՛վ իմ
Դալուկ լույսըս, պիտի սպասեմ
Քեզի որչափ որ ես ապրիմ:

Մեկ խնդիրք մը միայն. վերջին
Ժամուս կուզեմ որ մոտս ըլլաս,
Եվ երբ ամենքն ինե փախչին,
Դու գեթ անուշ դեմքըդ ցույց տաս:

Եվ ամեն փառքի փոխարեն,
Միայն պատկերըդ հստակ ու ջինջ
Հետըս տանիմ այս աշխարհեն
Չը հիշելով ուրիշ ոչինչ:

1901

Հարցում

Խոստովանե´, Տիկին, հիմա որ անցան
Մեր մրըրկոտ սիրուն վըրդով օրերը,
Հիմա որ ա´լ անոնց հուշքը ցիրուցան
Անհետացան տարիներու խորերը:

Հիմա որ քեզ փոխանակ «կյա´նքս» ըսելու,
«Տիկի´ն», կըսեմ, որ կը խոսիմ հետդ ու առանց
Դողի կարող եմ ձայնդ անուշ լըսելու,
Հիմա որ վրադ ո´չ կիրք կզգամ, ո´չ նախանձ:

Հիմա որ ճիշտ երեսունդ անցուկ` կը կենաս,
Շըքեղ արձա´ն, միշտ ըզմայլիչ գիծերով,
Պաշտողներու խումբ մը շուրջըդ կունենաս,
Ամբարտավան կո´ւռք, մարմարե ծիծերով:

Ըսե´ ինծի, կարոտը հին սերերնուս
Կանցնի՞ երբեմն ներսեդ, արագ ու թեթև,
Գինովցընող պաշտումներեդ կը զարթնո՞ւս
Անցյալին մեջ զարթումով մը կարճատև:

Անցյալն անոնք են որ մենե կը փախչին,
Էջեր գրքին որ ինքնիրեն կը գոցվին,
Էջեր միշտ գողտըր, բաներ անուշ ու չնչին,
Ուրկե սիրտն ալ չարյունիր, բայց… կը խոցվի:
1901